“Ανάλωση έως” Vs “Ανάλωση κατά προτίμηση”

“Ανάλωση έως” Vs “Ανάλωση κατά προτίμηση”

Η διάρκεια ζωής των προιοντων είναι κάτι που εδώ και πολλά χρόνια έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα αλλά και τους καταναλωτές .

Οι αρχές ελέγχου εφιστούν την προσοχή στους καταναλωτές να κοιτούν προσεκτικά τις ημερομηνίες λήξης των προιοντων έτσι ώστε να αποφευγεται η κατανάλωση εν δυνάμει μη ασφαλών προιοντων

Η μείωση των απορριμμάτων τροφίμων αποτελεί προτεραιότητα που καθορίζεται στο σχέδιο δράσης της ΕΕ για την κυκλική οικονομία που εγκρίθηκε από ττην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Στο πλαίσιο αυτού του σχεδίου δράσης, η Επιτροπή κλήθηκε να εξετάσει τον τρόπο αναγραφής της ημερομηνίας λήξης στα τρόφιμα και την κατανόησή της από τους καταναλωτές. Είναι λοιπόν σημαντικό να κατανοήσει ο καταναλωτής τις διαφορές στον τρόπο αναγραφής των ημερομηνιών λήξεως. Είναι απαραίτητη προϋπόθεση φυσικά οι πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη μείωση των απορριμμάτων τροφίμων να μην θέτουν σε κίνδυνο την ασφάλεια των τροφίμων. (Guidance on date marking and related food information, October 2020)

Μια μελέτη της Επιτροπής που δημοσιεύθηκε τον Φεβρουάριο του 2018 υπολόγισε ότι έως και το 10 % των 88 εκατομμυρίων τόνων των αποβλήτων τροφίμων που παράγονται ετησίως στην ΕΕ συνδέεται με τη σήμανση ημερομηνίας λήξης, και έτσι ήταν άμεση προτεραιότητα η ανάπτυξη κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ με βάση την υπάρχουσα νομοθεσία της ΕΕ προκειμένου να διασφαλιστεί μια πιο ορθή αναγραφή ημερομηνίας λήξης και σχετικές πρακτικές πληροφοριες για τα τρόφιμα. Για τον λόγο αυτό η Ευρωπαικη Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων εξέδωσε ένα εργαλείο για τις βιομηχανίες τροφίμων που καθορίζει με λεπτομέρεια το τρόπο επιλογής της ορθής ημεορομηνία λήξης των προιοντων (Guidance on date marking and related food information, October 2020)

Σύμφωνα με τη Νομοθεσία 1169/2011 στις ετικέτες των τροφίμων παρατηρούνται δύο τρόποι αναγραφής των ημερομηνιών λήξεως

1. Ανάλωση εώς – Στην περίπτωση τροφίμων τα οποία είναι μικροβιολογικώς ιδιαίτερα ευαλλοίωτα και τα οποία, για τον λόγο αυτόν, ενδέχεται, έπειτα από σύντομο χρονικό διάστημα, να συνιστούν άμεσο κίνδυνο για την ανθρώπινη υγεία, η ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας αντικαθίσταται από την τελική ημερομηνία ανάλωσης. Αφού παρέλθει η τελική ημερομηνία ανάλωσης, το τρόφιμο θεωρείται μη ασφαλές σύμφωνα με το άρθρο 14 παράγραφοι 2 έως 5 του κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 178/2002. Συνεπώς τρόφιμα τα οποία είναι ευπαθη η ευαλλοίωτα και υπάρχει η πιθανότητα ανάπτυξης παθογόνων μικροοργανσιμών η / και παραγωγή τοξινών μετά απο ένα σύντομο χρονικό διάστημα είναι υποχρεωτική η αναγραφή ΄΄ Ανάλωση έως’’ και δεν θα πρέπει να διατίθενται στην αγορά μετά το πέρας αυτής της ημερομηνίας (πχ κομμένα λαχανικά έτοιμα για κατανάλωση , ορισμένα τυριά κ.α)

2. «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από …», εφόσον περιλαμβάνεται και η ακριβής ημέρα ή «Ανάλωση κατά προτίμηση πριν από το τέλος …», στις υπόλοιπες περιπτώσεις (πχ κατεψυγμένα λαχανικά, Παξιμάδια,μακαρόνια κ.α)

Σύμφωνα με το άρθρο 2 (2 ιη) του κανονισμού 1169/2011 η «ημερομηνία ελάχιστης διατηρησιμότητας ενός τροφίμου» είναι η ημερομηνία μέχρι την οποία το τρόφιμο διατηρεί τις ιδιαίτερες ιδιότητές του σε κατάλληλες συνθήκες αποθήκευσης· Οι ιδιαίτερες ιδιότητες του τροφίμου αφορούν κυρίως ποιοτικά χαρακτηριστικά τα οποία διαφέρουν απο προιον σε προιον . Για ορισμένες κατηγορίες τροφίμων, η νομοθεσία της ΕΕ ορίζει συγκεκριμένα ελάχιστα κριτήρια ποιότητας τα οποια πρέπει να τηρούνται απο τις εταιρείες παραγωγής τροφίμων για να αποδοθεί ενα συγκεκριμένο επίσημο όνομα στο προιον

Συμπερασματικά μπορούμε να πούμε ότι η αναγραφή ‘’ανάλωση εώς’’ είναι πιο αυστηρή από την αναγραφή ‘’ανάλωση κατα προτίμηση’’

Υποχρεούνται όμως όλα τα προιοντα να έχουν ημερομηνία ελάχιστης διατηρισιμότητας ??

Στον Κανονισμό 1169/2011 (παράρτημα X) και με την επιφύλαξη των ενωσιακών διατάξεων σχετικά με άλλες αναγραφές της ημερομηνίας, η αναγραφή της ημερομηνίας ελάχιστης διατηρησιμότητας δεν απαιτείται:

• για νωπά φρούτα και λαχανικά, στα οποία περιλαμβάνονται και οι πατάτες, τα οποία δεν έχουν αποφλοιωθεί, κοπεί ή υποστεί παρόμοια επεξεργασία

• για τους οίνους, τους οίνους λικέρ, τους αφρώδεις οίνους, τους αρωματικούς οίνους και τα παρόμοια προϊόντα

• για τα ποτά με κατ’ όγκον περιεκτικότητα σε αλκοόλ τουλάχιστον 10 %,

• για τα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής τα οποία, από τη φύση τους, καταναλώνονται συνήθως μέσα σε 24 ώρες από την παρασκευή τους,

• για το ξίδι,

• για το μαγειρικό άλας,

• για τα σάκχαρα σε στερεά μορφή,

• για τα σακχαρώδη προϊόντα που αποτελούνται σχεδόν αποκλειστικά από αρωματισμένα και/ή χρωματισμένα σάκχαρα,

• για τις τσίχλες και τα παρόμοια προϊόντα για μάσημα.

Διάφορες ιδεές υπάρχουν στην Πρόταση αναθεώρησης του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1169/2011 σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές αναφορικά με την αναγραφη των ημερομηνιών λήξης και με αγωνία αναμένουμε το τέταρτο τρίμηνο του 2022 να δούμε που θα καταλήξει η Επιτροπή με στόχο αφενος μεν την μείωση της σπατάλης των τροφίμων, αφετέρου δε την αδιαπραγμάτευτη ασφάλεια των τροφίμων και κατα συνέπεια ασφάλεια των καταναλωτών.

Πηγές

• Κανονισμός 1169/2011 σχετικά με την παροχή πληροφοριών για τα τρόφιμα στους καταναλωτές

• Guidance on date marking and related food information , European Food Safety Authority , October 2020

• Proposal for a revision of Regulation (EU) No 1169/2011 on the provision of food information to consumers, 23.12.2020