Πιστοποιήσεις σε επιχειρήσεις τροφίμων και πιστοποιήσεις τροφίμων: Τι σημαίνουν και γιατί πρέπει να μας ενδιαφέρουν

Πιστοποιήσεις σε επιχειρήσεις τροφίμων και πιστοποιήσεις τροφίμων: Τι σημαίνουν και γιατί πρέπει να μας ενδιαφέρουν

Συντάκτρια άρθρου: Έλενα Μ. Τσίνα
Στ. Τεχνολογίας Ελέγχου Τροφίμων και Ποτών,
Σύμβουλος Ασφάλειας και Ποιότητας σε Επιχειρήσεις Τροφίμων στην εταιρεία QAdvisors

Σήμερα, οι περισσότεροι καταναλωτές δίνουμε μεγάλη σημασία στο τι βάζουμε στο πιάτο μας και στην ασφάλεια και ποιότητα των τροφίμων. Μιλάμε συχνά για “ποιοτικά προϊόντα”, “ελεγχόμενη παραγωγή” ή “πιστοποιήσεις”, όμως ξέρουμε πραγματικά τι σημαίνουν όλα αυτά;
Στην πραγματικότητα, υπάρχουν κατηγορίες πιστοποιήσεων, δυο βασικές
κατηγορίες είναι:

• εκείνες που αφορούν την επιχείρηση που παράγει ή διαθέτει τρόφιμα, και
• εκείνες που αφορούν το ίδιο το προϊόn

Ας δούμε ποια είναι η διαφορά και γιατί αξίζει να την γνωρίζουμε.
1. Πιστοποιήσεις επιχειρήσεων: η “αόρατη” εγγύηση ασφάλειας και ποιότητας τροφίμων
Οι πιστοποιήσεις επιχειρήσεων δεν αφορούν το προϊόν απευθείας, αλλά τον τρόπο που λειτουργεί η επιχείρηση.
Αφορούν δηλαδή την οργάνωση, τον έλεγχο και την πρόληψη κινδύνων σε όλα τα στάδια, από τις πρώτες ύλες μέχρι την διανομή / διάθεση στον πελάτη.
Αυτές οι πιστοποιήσεις μπορεί να μην επιτρέπεται να αναγράφονται πάνω στη συσκευασία, γιατί δεν δηλώνουν χαρακτηριστικό του τροφίμου, αλλά του συστήματος λειτουργίας της επιχείρησης.
Οι πιο γνωστές πιστοποιήσεις επιχειρήσεων παραγωγής και διάθεσης τροφίμων

• ISO 22000
  Διεθνές πρότυπο ασφάλειας τροφίμων που ενοποιεί τις αρχές του HACCP με ένα
  ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης ασφάλειας των τροφίμων.
  Εξασφαλίζει ιχνηλασιμότητα, οργάνωση και συνέπεια κτλ.
• IFS (International Food Standard) & BRC (British Retail Consortium)
  Εξειδικευμένα πρότυπα που εφαρμόζονται κυρίως σε επιχειρήσεις που
  προμηθεύουν μεγάλες αλυσίδες ή εξάγουν προϊόντα.
  Οι απαιτήσεις τους είναι πολύ αυστηρές και βασίζονται σε διεθνείς ελέγχους.
• ISO 9001
  Πρότυπο διαχείρισης ποιότητας. Δεν αφορά μόνο τα τρόφιμα, αλλά γενικότερα
  τη λειτουργία μιας εταιρείας με συνέπεια και συνεχή βελτίωση και την
  ικανοποίηση του πελάτη της.
  Γιατί είναι σημαντικές για τον καταναλωτή
  Αν και “αόρατες” στον τελικό αγοραστή, αυτές οι πιστοποιήσεις εξασφαλίζουν ότι η
  επιχείρηση:
• λειτουργεί με σχέδιο και πρόληψη,
• οι διαδικασίες είναι τεκμηριωμένες και ελεγχόμενες,
• και κάθε προϊόν φτάνει στο ράφι με σταθερή ποιότητα και ασφάλεια.
  Πώς μπορείς να το ελέγξεις
  Οι πιστοποιήσεις αυτές δεν εμφανίζονται στην ετικέτα, αλλά μπορείς να τις βρεις:
   στην επίσημη ιστοσελίδα της εταιρείας,
   σε ενημερωτικά έντυπα ή παρουσιάσεις,
   ή ζητώντας πληροφορίες από τον ίδιο τον παραγωγό ή το κατάστημα.
  Οι σοβαρές επιχειρήσεις απαντούν πάντα με διαφάνεια.
  2. Πιστοποιήσεις προϊόντων: ό,τι βλέπουμε πάνω στη συσκευασία
  Αυτή είναι η κατηγορία που φαίνεται στον καταναλωτή, γιατί αφορά τα
  χαρακτηριστικά του ίδιου του τροφίμου.
  Εδώ μιλάμε για σήματα όπως βιολογικό, vegan, halal, kosher κ.ά., τα οποία μπορούν
  να αναγράφονται στη συσκευασία, εφόσον έχουν πιστοποιηθεί από εγκεκριμένους
  φορείς.
  Ενδεικτικά παραδείγματα

Βιολογική Πιστοποίηση (Organic): Το πράσινο λογότυπο με το φύλλο της Ε.Ε. δείχνει ότι το προϊόν έχει παραχθεί χωρίς συνθετικά
φυτοφάρμακα, λιπάσματα ή γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς(ΓΤΟ), προστατεύοντας το περιβάλλον και τη βιοποικιλότητα. Ελέγχεται από αναγνωρισμένους οργανισμούς όπως TÜV AUSTRIA Hellas, TUV HELLAS, LRQA κ.ά.

Vegan: Η πιστοποίηση vegan είναι η επίσημη αναγνώριση ότι ένα προϊόν ή μια επιχείρηση είναι αποκλειστικά φυτικής προέλευσης, χωρίς τη χρήση ζωικών συστατικών, υποπροϊόντων ή δοκιμών σε ζώα, και διευκολύνει τους vegan καταναλωτές
να βρίσκουν αξιόπιστα προϊόντα.

Halal: Πιστοποιεί ότι το τρόφιμο έχει παραχθεί σύμφωνα με τις αρχές της ισλαμικής διατροφής.

Kosher : Η πιστοποίηση kosher (κοσέρ) είναι μια σφραγίδα έγκρισης που επιβεβαιώνει ότι ένα τρόφιμο ή προϊόν παράγεται και επεξεργάζεται σύμφωνα με τους αυστηρούς εβραϊκούς διατροφικούς νόμους.

Γιατί είναι σημαντικές αυτές οι πιστοποιήσεις
Οι πιστοποιήσεις προϊόντων μας επιτρέπουν να κάνουμε ενημερωμένες επιλογές με
βάση:
 τις διατροφικές μας προτιμήσεις,
 τις ηθικές μας αξίες, ή
 τη θρησκευτική μας παράδοση.
Είναι σήματα που προσφέρουν διαφάνεια και εμπιστοσύνη.

Γιατί όλα αυτά μας αφορούν
 Εξασφαλίζουν ασφάλεια και ποιότητα στο φαγητό μας.
 Δημιουργούν εμπιστοσύνη μεταξύ παραγωγού και καταναλωτή.
 Προωθούν υπευθυνότητα και βιωσιμότητα στην παραγωγή τροφίμων.
 Και μας βοηθούν να κάνουμε συνειδητές, ενημερωμένες επιλογές.
Οι πιστοποιήσεις, είτε αφορούν τις επιχειρήσεις είτε τα προϊόντα, αποτελούν το αποτύπωμα της υπευθυνότητας στον χώρο των τροφίμων.
Οι πρώτες εξασφαλίζουν ότι οι διαδικασίες είναι οργανωμένες και ελεγχόμενες.
Οι δεύτερες δίνουν στον καταναλωτή τη δύναμη της επιλογής, με απόλυτη διαφάνεια.
Και στις δύο περιπτώσεις, ο στόχος είναι κοινός:
να ξέρουμε τι τρώμε και να μπορούμε να το εμπιστευτούμε
Πηγές:
– https://www.iso.org/home.html
– https://www.ifs-certification.com/en/
– https://agriculture.ec.europa.eu/farming/organic-farming_en
– https://www.v-label.com/
– https://halalgr.org/
– https://www.ok.org/