Guest 43 : Πεξαρά Ανδρεάνα : Μικροβιακή αντοχή και Τρόφιμα Ζωικής Προέλευσης: H προσέγγιση της «Ενιαίας Υγείας»

Μα γιατί δεν με πιάνει το αντιβιοτικό?? Κόποτε ήταν πολύ εύκολο. Έπαιρνα αντιβίωση και σε 30 λεπτά ήμουν οκ. Πόσες φορές έχουμε ακούσει αυτό τον διάλογο ? Η μικροβιακή αντοχή (AMR) αποτελεί αντικείμενο παγκόσμιας ανησυχίας για τη δημόσια υγεία. Εάν δεν ληφθούν μέτρα, η AMR εκτιμάται να έχει ακόμη πιο σοβαρές επιπτώσεις για την υγεία παγκοσμίως. Οι ανησυχίες επιδεινώνονται από την έλλειψη ανακάλυψης νέων αντιβιοτικών. Η AMR θεωρείται ότι προκαλείται κυρίως από γονίδια ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά (ARGs). Τα γονίδια αυτά μεταφέρονται μεταξύ των ανθρώπων, των ζώων και του περιβάλλοντος, καταδεικνύοντας τη σημασία της προσέγγισης  της «Ενιαίας Υγείας», ότι δηλαδή η υγεία του ανθρώπου είναι στενά συνδεδεμένη και εξαρτημένη από  την υγεία των ζώων και του περιβάλλοντος. Δεδομένου ότι η τροφική αλυσίδα συνδέει όλους τους οργανισμούς με και στο περιβάλλον, η σχέση μεταξύ των τροφίμων και της AMR αποτελεί ζήτημα μείζονος ενδιαφέροντος. Τα ανθεκτικά στα αντιβιοτικά βακτήρια (AMRB) ή/και τα ARGs μπορεί να μολύνουν τα τρόφιμα σε οποιοδήποτε στάδιο, από την παραγωγή έως  την τελική διάθεση στον καταναλωτή. Τα ζώα που παράγουν τρόφιμα θεωρούνται σημαντικές δεξαμενές AMRB, συμπεριλαμβανομένων του ανθεκτικού στην μεθικιλλίνη Staphylococcus aureus (MRSA), ανθεκτικών στα αντιβιοτικά Campylobacter spp., Enterobacteriaceae που παράγουν εκτεταμένου φάσματος-β λακταμάσες (ESBL), αλλά και ARGs (για παράδειγμα aphA, sul1, sul2, mecA, ampC) που μεταφέρονται από την εκτροφή στο τραπέζι, υπογραμμίζοντας τη σημασία των τροφίμων ζωικής προέλευσης στο ζήτημα της AMR. Επίσης η μόλυνση που σχετίζεται με την κακή υγιεινή, φαίνεται να αποτελεί βασικό παράγοντα για την μετάδοση της AMR κατά την επεξεργασία και τη μεταφορά των τροφίμων. Η σημασία των τεχνολογιών συντήρησης και επεξεργασίας των τροφίμων, παραδοσιακών (π.χ. ζύμωση) ή καινοτόμων (π.χ. μη θερμικές τεχνολογίες), για την AMR στα τρόφιμα βρίσκεται υπό έρευνα. Απαιτούνται παγκόσμιες διεπιστημονικές και ενοποιημένες προσεγγίσεις που βασίζονται στις αρχές της «Ενιαίας Υγείας» για τον περιορισμό της διάδοσης της AMR και την ευαισθητοποίηση και την εκπαίδευση σχετικά με τη χρήση των αντιβιοτικών. Η AMR βρίσκεται στο επίκεντρο της στρατηγικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την παγκόσμια υγεία, με τον σχεδιασμό και εφαρμογή προγραμμάτων ελέγχου για τη χρήση των αντιβιοτικών και για την πρόληψη της διάδοσης των ARGs κατά μήκος της τροφικής αλυσίδας.